Opis prowadzonych badań, profil działalności jednostki

dr hab. Zdzisław Biegański, prof. uczelni

Przebieg i wyniki wyborów parlamentarnych w województwie pomorskim w okresie międzywojennym  (1920-1939) - celem badań jest przedstawienie przebiegu i wyników wyborów parlamentarnych w województwie pomorskim w latach dwudziestolecia międzywojennego. Na terenie województwa pomorskiego w występowały zróżnicowane okręgi wyborcze: dwa w 1920 roku (tczewsko-grudziądzki i toruński), trzy w 1922, 1928 i 1930 roku (nr 29, 30 i 31), pięć  w 1935 roku i 7 w 1938 roku (po powiększeniu województwa pomorskiego o kilka powiatów. Ponadto występowały okręgi wyborcze powstałe z powiatów należących do województwa pomorskiego i warszawskiego, a także województwa pomorskiego i poznańskiego). W styczniu 1919 roku odbyły się w odrodzonej Rzeczypospolitej wybory do Sejmu Ustawodawczego. Na Pomorzu – ze względu na późniejszy termin powrotu tego regionu do macierzy - pierwsze wybory zorganizowano dopiero w maju 1920 r. Pozostałe kampanie wyborcze w okręgach należących do woj. pomorskiego odbywały się już zgodnie z rytmem wyznaczonym przez rozwój sytuacji politycznej  w Polsce międzywojennej, tzn. w 1922, 1928, 1930, 1935 i 1938 roku.

prof. dr hab. Dariusz Dąbrowski

Dzieje Rusi w XII i XIII w. – polityka i kultura - cel realizacji zadania: Dzieje Rusi w XII – XIII w. są tematem na tyle obszernym i wieloaspektowym, że wymagają systematycznych i długoterminowych badań (stąd postulat przedłużenia czasu realizacji projektu). Wiele do zrobienia jest w zakresie dziejów politycznych poszczególnych księstw ruskich, w tym ich relacji między sobą, opracowania genealogii wielu gałęzi Rurykowiczów, zagadnień z zakresu historiografii Rusi, problemów dotyczących funkcjonowania ruskiego społeczeństwa (np. mobilność, elity, obyczaje, działalność fundacyjna), czy wreszcie kwestii związanych z mechanizmami upamiętniania. Szczególnej uwagi wymaga krytyczna i wielostronna analiza ruskich źródeł (przede wszystkim latopisów).

dr Barbara Gawęcka

Historia rzeźby polskiej w XIX i XX w. - celem badań będzie przybliżenie poszczególnych dzieł oraz artystów tworzących w XIX i w XX w. Prace ukierunkowane będą na rzeźbę nagrobkową, zwłaszcza dziecięcą. Celem badań będzie zinwentaryzowanie i opisanie tych dzieł, ich analiza pod względem ikonograficznym i ikonologicznym, przedstawienie artystów, którzy wykonywali rzeźby o tej tematyce, a także ukazanie dziecięcej rzeźby sepulkralnej jako zjawiska historycznego odzwierciedlającego sytuację społeczną, ideologiczną i artystyczną.

dr hab. Helena Głogowska, prof. uczelni

Granice tożsamości kulturowej w stosunkach polsko-białoruskich - celem projektu jest wskazanie na wpływ tożsamości kulturowej na stosunki polsko-białoruskie. Ze względu na bliskie sąsiedztwo, wzajemne wpływy kulturowe (religijne, językowe, historyczne) kształtują relacje między Polakami i Białorusinami. Poczucie tożsamości kulturowej w istotny sposób wyznaczało relacje polsko-białoruskie na terytorium pogranicza.

dr Anetta Głowacka-Penczyńska

Społeczeństwo małych miast Rzeczypospolitej w XVI-XVIII wieku - celem zadania jest przedstawienie różnych elementów składających się na standard życia mieszkańców małych miast Rzeczypospolitej w dobie nowożytnej. Poznane zostaną warunki życia, rozwój gospodarczy, sytuacja materialna mieszczan doby staropolskiej. Szczególna uwaga poświęcona zostanie warunkom materialnym mieszkańców małych miast ich stanowi posiadania. Analizie poddane zostaną księgi sądowe wybranych miast Rzeczypospolitej, testamenty oraz inwentarze.

dr Witold Goszka

Fundusze europejskie w gospodarce regionu kujawsko-pomorskiego - podstawowym celem badawczym jest opis działań wdrażanych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego województwa kujawsko-pomorskiego na lata 2014-2020  oraz próba oceny ich wpływu na gospodarkę regionu.
Cele szczegółowe:
• Przedstawienie procedur wdrażania wybranych działań.
• Określenie sposobów finansowania poszczególnych przedsięwzięć.
• Próba wieloaspektowej analizy wpływu wdrażanych działań na gospodarkę regionu.
• Weryfikacja skuteczności podejmowanych działań w kontekście przyjętych celów i efektów.

dr Katarzyna Grysińska-Jarmuła

Niemieckie organizacje kulturalne i naukowe w Bydgoszczy w II połowie XIX i początkach XX wieku - temat jest częścią znacznie szerszych badań naukowych poświęconych aktywności kulturalnej i społecznej ludności niemieckiej w rejencji bydgoskiej w II połowie XIX i I połowie XX wieku. Celem projektu jest zebranie i analiza materiału źródłowego (archiwalnego i drukowanego) oraz literatury, zarówno polsko, jako i niemieckojęzycznej, ze szczególnym uwzględnieniem działalności naukowej i wydawniczej Towarzystwa Historycznego dla Obwodu Nadnoteckiego w Bydgoszczy oraz Niemieckiego Towarzystw Kultury i Sztuki w Bydgoszczy. Efektem końcowym ma być ukazanie osiągnięć wspomnianych Towarzystw i ich wkładu w rozwój instytucji kulturalnych i naukowych w Bydgoszczy, Rejencji Bydgoskiej, ale i całej Prowincji Poznańskiej.

dr Katarzyna Grysińska-Jarmuła

Wielkopolskie dworki ziemiańskie i ich mieszkańcy w XIX i I połowie XX wieku - celem zadania jest przedstawienie aktywności społecznej, gospodarczej, politycznej, czy też charytatywnej społeczności ziemiańskiej, zarówno polskiej, jak i niemieckiej na terenie Wielkopolski
 i Pomorza Zachodniego w okresie zaboru pruskiego oraz II Rzeczypospolitej. Przedmiotem szczególnego zainteresowania pozostają także rezydencje ziemiańskie, ich powstawanie i rola w życiu społeczno-kulturalnym społeczności wielkopolskiej. W kręgu zainteresowań pozostają również relacje polsko-niemieckie w łonie tej warstwy społecznej.

dr Waldemar Hanasz

Myśl polityczna Niccolò Machiavellego i jej znaczenie w rozwoju renesansowej polityki, sztuki i nauki - finalnym celem badań jest monografia habilitacyjna. W szerszej perspektywie, badania są częścią studiów historycznych nad kulturą renesansu. Dzieła Machiavellego są powszechnie uważane za punkt zwrotny zachodniej myśli politycznej. W ostatnich latach wzbudziły one dodatkowe zainteresowanie ze względu na ich powiązania ze współczesnymi nurtami myśli republikańskiej w myśli politycznej i historycznej. Również polska myśl polityczna zawiera liczne odniesienia do nowatorskiej doktryny florentczyka. Literatura przedmiotu jest bardzo bogata, ale proponowane przeze mnie podejście metodologiczne jest nowatorskie, gdyż demonstruje, jak forma dziel Machiavellego współgra z treścią jego politycznego przekazu. Z edukacyjnego punktu widzenia, podejmowane badania pozwalają na doskonalenie kształcenia w dziedzinie badań społeczno-kulturowych i filozoficznych, szczególnie nad modelami myślenia politycznego i naukowego

dr hab. Aleksander Jankowski, prof. uczelni

Gotyckie malarstwo ścienne na Śląsku w świetle nowo odkrytych artefaktów - celem realizacji zadania jest weryfikacja stanu badań gotyckiego malarstwa ściennego na Śląsku z perspektywy nowo odsłoniętych zabytków. Planowane efekty naukowe i praktyczne: Opracowanie krytycznie dopełni stan badań gotyckiego malarstwa ściennego na Śląsku;   oceni cechy warsztatowe i formalno-stylistyczne nowo odsłoniętych malowideł ściennych; na tle porównawczym scharakteryzuje motywy ikonograficzne, treści ideowe i funkcje; omówi systemy dekoracji wnętrz i koncepcje aranżacyjne. W praktyce, uzupełniona inwentaryzacja zasobów przyniesie ważne dane i wytyczne dla służb ochrony zabytków i  instytucji promocji dziedzictwa kulturowego.

dr hab. Dariusz Karczewski, prof. uczelni

Studia nad dyplomatyką i sfragistyką Kazimierza (Kaźka) IV, księcia słupskiego i dobrzyńskiego, pana na Bydgoszczy (1351-1377) - celem zadania jest analiza dyplomatyczno-sfragistyczna dokumentów wnuka Kazimierza Wielkiego, księcia słupskiego i dobrzyńskiego Kazimierza IV, popularnie zwanego Kaźkiem, pana na Bydgoszczy. Zakres badań obejmie obie jego kancelarie, zarówno pomorską, jak i dobrzyńsko-kujawską.

dr hab. Tomasz Kawski, prof. uczelni

Żydzi w województwie pomorskim/bydgoskim po 1945 roku - celem realizacji zadania jest zestawienie informacji, w oparciu o już istniejące opracowania oraz kwerendę archiwalną, o sytuacji społeczności żydowskiej w województwie pomorskim/ bydgoskim w latach 1945-1975. Problematyka ta, w dotychczasowych badaniach nad ludnością żydowską nie cieszyła się większym uznaniem, tym samym zostanie wypełniona luka badawcza. Realizacja tematu badawczego wymaga drobnych kwerend w Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego w Warszawie, Instytucie Pamięci Narodowej i Archiwum Akt Nowych. Problematyka zostanie opracowana z uwzględnieniem wszystkich aspektów życia społeczności żydowskiej tj. spraw demograficznych, gospodarczych, kulturowych, politycznych i międzyetnicznych oraz ujęciu komparatystycznym, w zestawieniu z ościennymi regionami i w skali ogólnopolskiej.

dr hab. Tomasz Kawski, prof. uczelni

Sytuacja majątkowa żydowskich gmin wyznaniowych w II Rzeczypospolitej - celem zadania jest zestawienie informacji, w oparciu o już istniejące opracowania oraz kwerendę archiwalną, o stanie posiadania około 900 gmin żydowskich działających na ziemiach polskich w okresie międzywojennym 1918-1939. Problematyka ta, w dotychczasowych badaniach nad ludnością żydowską nie cieszyła się uznaniem, tym samym zostanie wypełniona luka badawcza. Zebrane dane pozwolą stwierdzić jakim majątkiem ruchomym i nieruchomym dysponowały poszczególne gminy. Dane te są przydatne nie tylko w badaniach regionalnych i mikrohistorii ale także pozwalają na uogólnienie w skali ogólnopolskiej. To ostatnie zaś jest szczególnie istotne z punktu widzenia prowadzonego dyskursu historycznego polskich historyków z żydowskimi w Izrealu i Diasporze. Może być wykorzystywane także w dialogu dyplomatycznym.

dr Radosław Kotecki

Idea "obrony Kościoła" w Europie Zachodniej i Środkowo-Wschodniej w X-XIII w. - zagadnienie stanowi obszar badań w ramach problematyki funkcjonowania średniowiecznego Kościoła w wymiarze społeczno-ideowym oraz w kontekście relacji pomiędzy duchowieństwem i władzą monarszą. Interdyscyplinarne badania porównawcze pozwolą rozpoznać sfery kształtowania się stosunków między ideologią a praktyką władzy królewskiej i kościelnej, a stworzone modele teoretyczne opisywać będą dążenia kleru do kształtowania pozycji Kościoła w społeczeństwach regionalnych i organizmach państwowych, w tym także przyczyny oraz skutki owych działań. Dojdzie do wypracowania wniosków z analiz nad ideą defensio ecclesiae w Europie średniowiecznej w dotychczasowym zakresie. Powstanie analiza monarszej protekcji nad Kościołem średniowiecznym, w rozumieniu ochrony przed przemocą duchowieństwa oraz instytucji kościelnych i ich dóbr materialnych. Zakres geograficzny studiów obejmie Europę Zachodnią i Środkowo-Wschodnią. Na efekty naukowe składać się będą artykuły naukowe i monografia finalizująca prowadzone dotąd badania.

dr Radosław Kotecki

Religia a wojna w Polsce piastowskiej. Studium zjawiska w kontekście porównawczym - realizacja projektu ma wzbogacić mój dorobek pod kątem oceny w przewodzie habilitacyjnym. Planowana jest przygotowanie rozprawy, która w założeniu ma zasadniczo wzbogacić rozumienie związków między religią chrześcijańską a kulturowo pojętym zjawiskiem wojny w Polsce piastowskiej ze szczególnym uwzględnieniem okresu między X a końcem XIII wieku. Badania tej problematyki, są bardzo słabo zaawansowane, więc spodziewany rezultat w założeniu ma stanowić ważny wkład do polskiej mediewistyki. Planowana rozprawa ma ukazać zjawisko na szerokim tle porównawczym, choć ze szczególnym uwzględnieniem obszaru Europy Środkowo-Wschodniej i Skandynawii, a w dalszym stopniu wzorców zachodnioeuropejskich (głównie karolińsko-ottońskich) ale też ewentualnie wzorców bizantyńskich. Chodziłoby tu również o włączenie do polskiej historiografii ważkich ustaleń mediewistyki zachodniej koncentrującej się wokół analogicznych problemów, i na odwrót – wprowadzenie do szerszego obiegu naukowego ustaleń o obecności w polskiej kulturze wcześniejszego średniowiecza ważnych zjawisk z pogranicza miejscowej kultury wojny  i chrześcijaństwa.

prof. dr hab. Jacek Maciejewski

Ordynacja biskupia w Polsce średniowiecznej - badania dotyczyć będą kwestii związanych z transferem władzy biskupiej w średniowieczu, która wiązała się zarówno z przywództwem religijnym, jak i potęgą polityczną. Celem będzie prześledzenie na szerokim tle porównawczym procesu powoływania biskupów w Polsce średniowiecznej ze szczególnym uwzględnieniem kolejnych etapów i różnych sposobów podejmowania decyzji  w tej sprawie oraz towarzyszących im działań (w tym rytualnych). Obrzęd przejścia wyższego kleru do grona episkopatu składał się z kilku faz (elekcja, konfirmacja, konsekracja, intronizacja), których kolejność i kompletność była wypadkową recepcji obowiązującego prawa kościelnego oraz aktualnej sytuacji politycznej, szczególnie zaś relacji zachodzących między władzą świecką a duchowną zarówno na szczeblu lokalnym jak i najwyższym. Pierwsze trzy etapy nie zostały do tej pory opracowane w sposób wyczerpujący, stąd właśnie one staną się przedmiotem szczególnego zainteresowania.

dr hab. Teresa Maresz, prof. uczelni

Obcy-swoi. Społeczno-kulturowe stereotypy w historiografii, literaturze i podręcznikach szkolnych – celem realizacji zadania jest poznanie i analiza specyfiki poszczególnych nacji oraz wzajemne ich oddziaływanie na siebie. W ramach programu planowane jest poszukiwanie wspólnych i odrębnych elementów (np. wśród narodów słowiańskich) na płaszczyźnie politycznej, gospodarczej, społecznej i kulturowej na przestrzeni dziejów.

dr hab. Teresa Maresz, prof. uczelni

Dobre i złe sąsiedztwa - celem realizacji zadania jest współpraca międzynarodowa WH UKW z ośrodkami naukowymi w Polsce oraz za granicą, w tym w Rosji, na Ukrainie, Białorusi, Słowacji, w Niemczech itd. W ramach programu planowane są badania nad tematyką związaną z poszukiwaniami przyczyn relacji mieszkańców jednego kraju, mniejszości narodowych czy etnicznych, a także mieszkańców państw ze sobą sąsiadujących na płaszczyźnie politycznej, gospodarczej, kulturalnej itp. na przestrzeni dziejów. Z punktu widzenia socjologicznego prowadzone będą badania nad sposobami łagodzenia konfliktów społeczności międzysąsiedzkich oraz próby układania ich poprawnych stosunków. W ramach programu przewidywane są cykliczne spotkania historyków, politologów, socjologów, kulturologów itp. organizowane przez WH (dawnej IHiSM) UKW, na których zaprezentowane zostaną wyniki badań w zakresie relacji międzyludzkich, których podłożem są bliskie kontakty sąsiedzkie (w ramach miasta, wsi, jednego kraju, państw ze sobą sąsiadujących). Zebrane wyniki badań członków zespołu oraz uczestników wspólnego projektu zostaną opublikowane oraz udostępnione szerszemu odbiorcy.

prof. dr hab. Ryszard Nowicki

Ochrona dziedzictwa piśmienniczego II Rzeczypospolitej - celem badań jest poszerzenie wiedzy dotyczącej szeroko rozumianej ochrony dziedzictwa piśmienniczego II Rzeczypospolitej, podjęcie próby odpowiedzi na wybrane zagadnienia dotyczące materiałów bibliotecznych w sytuacjach nadzwyczajnych, krytyczne badanie materiałów źródłowych celem dostarczenia nowej wiedzy współczesnemu czytelnikowi.

dr Monika Opioła-Cegiełka

Krytyczny wymiar francuskiej polityki historycznej (politique de memoire) - cel realizacji zadania to kontynuacja badań nad projektami jednostkowymi: polityką historyczną, a polityką pamięci; metodologia badań nad pamięcią (M. Halbwachs, P. Nora etc); zdefiniowanie francuskiej polityki historycznej, określenie jej głównych filarów i kontekstowe ukazanie wiążących się z tym problemów oraz badania porównawcze polityk historycznych kolejnych prezydentów Francji (od gen. Ch. de Gaulle); współczesna polityki historycznej we Francji, jej obszary i główne wyzwania. Planowane efekty naukowe i praktyczne: rozprawa habilitacyjna.

dr Monika Opioła-Cegiełka

Pamięć - historia - kultura. Anatomia polityki historycznej - cel realizacji zadania to kontynuacja badań nad projektami jednostkowymi: pamięć zbiorowa, historia i kultura jako fundamenty kreowania tożsamości narodowej i ponadnarodowej w obrębie kultury pamięci i polityki pamięci (polityki historycznej); uniwersalne mechanizmy, które występują w społeczeństwach europejskich z punktu widzenia tożsamości narodowej; praktyki stosowane w celu wzmocnienia tożsamości (patriotyzm i „obywatelskość”); anatomia polityki pamięci (określenie z jakich elementów polityka pamięci winna się składać); relacje polityki i kultury pamięci; polityka i dyplomacja pamięci.

dr Monika Opioła-Cegiełka

Dyplomacja francuska w XIX i XX wieku - cel realizacji zadania to zainicjowanie badań nad projektami jednostkowymi: ministrowie spraw zagranicznych Francji, stosunki dyplomatyczne polsko-francuskie w XIX i XX wieku, stosunki dyplomatyczne Francji w XX wieku z Jugosławią, kobiety w dyplomacji Francji; zadanie jest kontynuacją badań zainagurowanych dysertacją doktorską nt. Aleksandra Colonna Walewskiego w aspekcie jego działalności w dyplomacji Francji.

dr Andrzej Purat

Historia więzienia dla kobiet w Fordonie w latach 1853-1983 - celem zadania jest zgromadzenie i opracowanie dokumentacji źródłowej dotyczącej więzienia w Fordonie i wydanie monografii więzienia dla kobiet w Fordonie w latach 1853-1983.

dr hab. Sebastian Ruciński, prof. uczelni

Rzymska administracja w okresie od I do V wieku po Chrystusie - zadanie badawcze obejmuje prowadzenie systematycznych studiów nad dziejami administracji rzymskiej w okresie cesarstwa. Głównym przedmiotem badań będzie administracja rzymska działająca w mieście Rzymie i na terenie Italii, ale także w prowincjach państwa rzymskiego. Studia te obejmować będą zagadnienia administracyjne i prawne, w tym wymiar sprawiedliwości i sprawowanie jurysdykcji karnej i cywilnej przez najważniejszych urzędników Imperium Rzymskiego, ochronę szeroko rozumianego porządku publicznego, zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego (annona) dla prawie milionowej metropolii. Częścią badań będą także studia o charakterze prozopograficznym nad składem grup uprzywilejowanych politycznie i prawnie (stan senatorski i ekwicki), spośród których rekrutowano najwyższych urzędników Cesarstwa.

dr hab. Joanna Szczutkowska, prof. uczelni

Współpraca filmowa PRL z zagranicą - celem badań jest opisanie podstaw, form i przebiegu współpracy kulturalnej PRL z zagranicą w dziedzinie kinematografii w kontekście uwarunkowań politycznych, ze szczególnym uwzględnieniem kontaktów z europejskimi krajami socjalistycznymi. W pracy poszukuję również odpowiedzi na pytanie, na ile współpraca kulturalna z SFRJ różniła się od stosunków z innymi europejskimi krajami socjalistycznymi.

dr hab. Andrzej Topij, prof. uczelni

Polityka III Rzeszy wobec krajów bałtyckich 1933-1944/45 r. - celem zadania jest zbadanie wielu aspektów polityki Niemiec wobec krajów bałtyckich (Łotwy, Litwy i Estonii) w latach 1933-1945. W grę wchodzą nie tylko stosunki dyplomatyczne  (do 1940 r.) lecz również polityka okupacyjna III Rzeszy we wszystkich jej przejawach na tym obszarze, włączając współudział Łotyszy, Estończyków i Litwinów  w realizacji tej polityki.

dr Paweł Wawryszuk

Relacje polsko-jugosłowiańskie po II wojnie światowej ze szczególnym uwzględnieniem polityki władz komunistycznych wobec wyznań - celem jest wielopoziomowe i wieloaspektowe badanie relacji polsko-jugosłowiańskich, w tym aspektu np. polityki władz komunistycznych wobec wyznań.

prof. dr hab. Jacek Woźny

Archeologia i społeczeństwo - celem zadania jest uzasadnienie ważnej roli kulturowej archeologii dla współczesnej nauki i społeczeństwa. Analiza znaczenia badań archeologicznych przeprowadzona zostanie na przykładzie wybranych dziedzin wiedzy oraz wybranych regionów. W zakresie oceny relacji archeologii i społeczeństwa dokonane zostaną:

• analiza odkryć archeologicznych na wybranych terytoriach,
• ocena współczesnego wykorzystania obiektów archeologicznych,
• analiza obecności starożytnych ideologii i symboli w późniejszych epokach,
• określenie roli archeologii w budowaniu tożsamości społecznej na wybranych terytoriach.

dr Agnieszka Wysocka

Środowisko architektoniczne Bydgoszczy w okresie międzywojennym - celem realizacji zadania jest przywrócenie i utrwalenie pamięci o architektach i budowniczych, którzy współtworzyli oblicze urbanistyczne miasta w okresie II Rzeczypospolitej. Planowane efekty naukowe i praktyczne to stworzenie słownika architektów i budowniczych Bydgoszczy, prześledzenie ich drogi twórczej. W konsekwencji końcowym efektem analizy będzie wpisanie tych postaci w historię Bydgoszczy. Rozpoznanie środowiska stanie się podstawą dla tworzenia szczegółowych monografii poszczególnych architektów/budowniczych; może też być inspiracją przy tworzeniu szlaków turystycznych w Bydgoszczy.

prof. dr hab. Andrzej Zaćmiński

Skład zespołu: dr hab. Zdzisław Biegański, prof. uczelni, dr hab. Tomasz Kawski, prof. uczelni, dr hab. Teresa Maresz, prof. uczelni, dr Joanna Szczutowska, dr Paweł Wawryszuk
Polska i Jugosławia po II wojnie światowej - celem realizacji zadania:

• kontynuowanie oraz rozwijanie współpracy z Instytutem za Savremenu Istoriu (ISI) w Belgradzie polegającej na realizacji wspólnego przedsięwzięcia badawczego: „Stosunki polsko-jugosłowiańskie w XX w.” W ramach tego projektu badania będą polegały na  opracowaniu tematu związanego z reakcją polskiej opinii publicznej oraz władz PRL na śmierć przywódcy Jugosławii Jospa Broz Tito;
• w ramach projektu prowadzone zostaną również kwerendy związane z myślą i praktyką polityczną PZPR dotyczące jej wkładu w kształtowanie się i rozwój parlamentaryzmu Polski Ludowej w okresie stalinizmu;
• zbadanie ww. obszarów wiedzy, które nie był przedmiotem dociekań historyków pozwoli na wypełnienie „luki” badawczej oraz prezentację wyników na forum krajowym i międzynarodowym.

dr hab. Marek Zieliński, prof. uczelni

Kultura życia codziennego społeczeństwa polskiego w czasach stanisławowskich - cel realizacji zadania to badania nad przestępczością i zbiegostwem w społeczeństwie polskim II poł. XVIII w. Planowane efekty naukowe i praktyczne to publikacja wyboru materiałów źródłowych dotyczących listów gończych w Polsce stanisławowskiej.

dr hab. Marek Zieliński, prof. uczelni

Życie codzienne w miastach Ziemi Chełmińskiej XVI-XVIII w. - celem podejmowanych badań jest kultura codzienna Polski nowożytnej, ze szczególnym uwzględnieniem zjawiska przestępczości oraz ustalenie zasad życia codziennego dworów arystokratycznych, a nade wszystko dworu królewskiego Stanisława Augusta, i ich odziaływania na życie codzienne społeczeństwa polskiego. Analizie formalnej zostaną poddane mechanizmy funkcjonowania zjawiska jakim były „listy gończe” ukazujące się nader licznie w ówczesnej prasie. Pokazują one bowiem nie tylko świat przestępczy, głównie działający w orbicie środowiska arystokratycznego, ale także obyczajowość panującą na dworach magnackich.

dr hab. Marek Zieliński, prof. uczelni

Skład zespołu badawczego: dr hab. Teresa Maresz, prof. uczelni, dr Katarzyna Grysińska-Jarmuła, dr Anetta Głowacka-Penczyńska, dr hab. Andrzej Zaćmiński, prof. uczelni, prof. dr hab. Jacek Woźny, dr hab. Dariusz Karczewski, prof. uczelni
”Tabularium Historiae” - to półrocznik, wydawany przez Wydział Historyczny (dawniej IHiSM) UKW, zmierzający do interdyscyplinarnej prezentacji wysiłku badawczego nad złożonością środowiska kulturowego człowieka. Służyć ma prezentacji różnorakich nośników pamięci, świadectw minionej rzeczywistości, w tym również ich edycji oraz rewizji wcześniejszych interpretacji. Czasopismo ma charakter naukowy. Nie ogranicza się do jednej epoki czy okresu. Pismo skierowane jest do szerokiego grona badaczy tak polskich jaki i zagranicznych. Pozwoli na konfrontowanie metod badawczych różnorodnych typów źródeł historycznych i kulturowych. Publikowane artykuły źródłoznawcze stanowią podstawę do podejmowania dalszych badań przez specjalizujących się w historii obyczajowości i historii politycznej badaczy. Zamieszczane w „Tabularium Historiae” recenzje  stanowią głos w polemice naukowej toczącej się wokół najnowszych publikacji. Zarówno sprawozdania z konferencji jak  i biogramy wpisują się w kronikę naukową przede wszystkim bydgoskiego ośrodka naukowego.

prof. dr hab. Sławomir Zonenberg
Stosunki zakonu krzyżackiego z klasztorami gdańskimi  do 1466 roku - zaproponowany temat jest częścią prowadzonych od szeregu lat w ramach Uczelni badań, które dotyczą relacji między władcą terytorialnym a duchowieństwem. Cezurę końcową projektu stanowi zakończenie wojny trzynastoletniej. Analizie zostaną poddane stosunki zakonu krzyżackiego z męskimi i żeńskimi klasztorami na terenie Gdańska, tj. z dominikanami, franciszkanami, karmelitami i brygidkami. Projekt jest istotny zarówno dla ustalenia nastawienia zakonu krzyżackiego, a więc instytucji religijnej do innych instytucji tego typu, jak też roli i funkcji spełnianych przez wspólnoty klasztorne na terenie miast jego państwa. W tym przypadku chodzi o największe i najbogatsze oraz aspirujące do niezależności miasto, tj. Gdańsk. Klasztory w średniowieczu stanowiły nieodłączną część każdego dużego miasta, jednakże w poszczególnych z nich i różnych czasokresach zajmowały rozmaitą pozycję. Nastawienie zakonu krzyżackiego do innych zakonów w Prusach nie było jednoznaczne oraz zmieniało się pod wpływem różnych czynników politycznych i społecznych. Projektowana rozprawa ukaże zarówno ogólne zasady kierujące Krzyżakami w tej kwestii, jak i szczegółowe stosunki z poszczególnymi klasztorami na terenie Gdańska.

dr hab. Zbigniew Zyglewski, prof. uczelni
Rola klasztorów w Europie Środkowo-wschodniej doby przedtrydenckiej - celem badań jest zestawienie prac zwartych i ważniejszych artykułów odnoszących się do dziejów klasztorów, państw i społeczeństw w Europie Środkowo-Wschodniej, a także ustalenie źródeł drukowanych odnoszących się do poszczególnych państw oraz zakonów, zestawienie drukowanych opracowań historiografii zakonnej, gromadzenie źródeł rękopiśmiennych przechowywanych w archiwach państwowych i kościelnych (diecezjalnych). Efekty pracy badawczej zmierzają do opracowania zagadnień dotyczących w pierwszej kolejności klasztorów kujawskich.

dr hab. Zbigniew Zyglewski, prof. uczelni
Krajobraz kulturowy a krajoznawstwo - celem projektu są badania nad geografią historyczną, krajobrazem kulturowym, potrzebach i sposobach jego zachowania i wykorzystania w turystyce. Najogólniej ujmując chodzi  o przestrzeń pierwotnego środowiska naturalnego przetworzoną przez człowieka (rozwój osadnictwa, sieci komunikacyjnej itp.) zawierającą wytwory cywilizacyjne i elementy przyrodnicze. Celem badań jest odtwarzanie krajobrazu kulturalnego w minionych epokach, ukazanie dynamiki zmian z jednoczesnym zachowaniem na przestrzeni wieków dawnych elementów cywilizacyjnych, wkomponowywania ich w krajobraz i nowe struktury osadnicze. Tego typu badania będą prowadzone na styku Kujaw i Krajny w rejonie Kanału Bydgoskiego, gdzie te zmiany zostały zdeterminowane przez budowę i funkcjonowanie kanału. W południowej części Województwa Kujawsko-pomorskiego będą prowadzone dalsze badania nad kształtowaniem i funkcjonowaniem parków kulturowych w tym projektowanych w rejonie Brześcia Kujawskiego, Izbicy Kujawskiej w Dolinie Zgłowiączki.

dr Justyna Żychlińska
Dziedzictwo archeologiczne jako źródło wiedzy o społeczeństwie - celem realizacji zadania jest interpretacja pradziejowych stosunków społecznych oparta o najnowsze wieloaspektowe badania archeologiczne, uwzględniające także wyniki analiz antropologicznych, archeozoologicznych i archeobotaniczych. W analizie zostaną wzięte pod uwagę zarówno elementy kultury materialnej, rozumiane jako przedmiot i instrument poznania naukowego w archeologii, jak i elementy kultury symbolicznej. W wyniku badań powstanie szereg artykułów na temat kształtowania się społeczeństwa pradziejowego. Będą one wskazywać wieloaspektowy charakter przeszłych grup ludzkich oraz wzajemne powiązania pomiędzy różnymi dziedzinami ich życia, jednocześnie akcentując potencjał badawczy dziedzictwa archeologicznego jako ważnego źródła wiedzy na temat minionych społeczności.